In de VS, Australië en Engeland is kombucha al lang en breed een begrip. In Nederland wint het nog overwegend onbekende gefermenteerde theedrankje sinds een paar jaar ook aan populariteit en komen er steeds meer kombucha merken op de markt. koffieTcacao zet 10 merken van Nederlandse bodem op een rijtje.
De gezondheidstrend ‘fermenteren’ lijkt sinds het coronavirus in een hogere versnelling geraakt. De extra uren thuis worden nuttig besteed met het maken van eigen zuurdesembrood, gefermenteerde groenten en kombucha. Geen zin in de hassle, maar wel in een verfrissend alternatief voor frisdrank? Deze merken hebben zich de kunst van thee fermenteren al meester gemaakt en brachten kombucha als één van de eersten op de Nederlandse markt.
1. Kraanvogel Kombucha
Vers fruit en kruiden, Nederlands duinwater, 100% kombucha en gebrouwen in Amsterdam. Kraanvogel Kombucha is een van de nieuwere Nederlandse kombucha merken op de markt. Kombucha staat ook wel bekend als “onsterfelijkheidsthee” en daarmee geeft de kraanvogel het perfecte symbool. De vogel staat namelijk symbool voor een lang en gelukkig leven. De visie van het jonge merk? De beste soda’s maken voor “the next generation”.
“We kunnen niet beloven dat onze dranken al je problemen oplossen (of je gezicht rimpelvrij houden)”, vertellen ze. “Maar we garanderen wel een heerlijk frisse kombucha.” En dat is precies wat de drank volgens Kraanvogel goed maakt: “de smaak is te danken aan alles wat we er niet in doen. Geen overbodige toevoegingen en geen geheimzinnigheden. Gewoon 100% kombucha die je 100% kunt uitspreken.”
Kraanvogel Kombucha, Amsterdam
Smaken: Raspberry-Mint-Madame Jeanette, Ginger-Passionfruit, Apricot-White peach-Hibiscus
Shop: Kraanvogel Kombucha is verkrijgbaar bij de volgende verkooppunten.
2. BIMS Kombucha
“Een lekker frisje, recht uit het betonnen hart van de Bijlmer”. Zo’n 5 jaar geleden bedacht microbioloog Wieger Rupert samen met zijn vrienden Roy Verhaag, Achmed Sadat en Richard Postmus een frisdrank op basis van kombucha: BIMS. Het idee begon op een feestje in de Bijlmer, waar een van de gasten Wieger zijn zelfgemaakte frisdrank liet proeven. “Het was kombucha met een smaakje. Ik vond het heel lekker. Die jongen had zelf geen zin om er serieus mee aan de slag te gaan, maar ik zag er meteen wat in. De goede sfeer die wij op dat feestje meemaakten, wilde ik in een nieuw drankje brengen”, vertelt Wieger.
Maar de vrienden wilden de stereotyperende labels die er rond kombucha hangt doorbreken: “Onze BIMS is vooral bedoeld voor in de kroeg. Als vervanger van alcohol of als mixdrankje. […] We willen het warmbloedige, multiculturele, groene én industriële van de Bijlmer uitstralen.” Geen toeval dus dat “BIMS” is afgeleid van “bimre”, wat in het Surinaams Bijlmer betekent.
BIMS Kombucha, Amsterdam
Smaken: Gember Mango, Grapefruit Kardemom Hop
Shop: BIMS Kombucha is verkrijgbaar bij de volgende verkooppunten.
3. BATU Kombucha
Jan-Paul Rutten, directeur van Gulpener Bier, maakte in 2017 kennis met kombucha tijdens een restaurantbezoek. Hij werd gelijk gegrepen door de smaak en het verhaal en besloot er samen met brouwer Bas Jacob een studie van te maken. Ze wilden iets unieks en zochten naar een verfrissend smaakvol alternatief voor bier. Uiteindelijk was na 1,5 jaar experimenteren de Limburgse kombucha klaar om geproefd te worden door de rest van de wereld.
Het resultaat mocht er zijn: BATU is volledig biologisch, veganistisch, glutenvrij en suikervrij en hoeft niet in koude omstandigheden vervoerd of opgeslagen te worden. Inmiddels is BATU verkrijgbaar in heel Nederland.
BATU, Gulpen
Smaken: Lime & Mint, Ginger & Lemon, Passion Fruit & Hop en limited edition smaken
Shop: BATU is verkrijgbaar via de webshop en is te koop bij Albert Heijn.
4. BAIN
In 2018 werd Rotterdam een kombucha brouwerij rijker. Dusty Bain, oprichter en eigenaar van BAIN, ontdekte de potentie van kombucha tijdens een van zijn vele reizen. Het kostte Dusty een jaar om de complexiteit van het brouwen van kombucha onder de knie te krijgen en een perfect gebalanceerde smaak te creëren. Hij vertelt: “De verrassend unieke smaak ontstaat uit het gebruik van traditionele fermentatietechnieken in combinatie met biologische ingrediënten.” Het balletje ging rollen toen een café eigenaar in Rotterdam aan Dusty vroeg waar zijn kombucha vandaan kwam. “Ik maak het thuis”, antwoordde hij. De eigenaar bestelde 10 liter en daarmee was zijn eerste kombucha deal gesloten.
Naast een goede smaakbeleving, streeft BAIN naar een circulair productieproces. Door hun kombucha in glazen medicijnflessen te bottelen, probeert BAIN de flessen zo vaak mogelijk te hergebruiken. Minder afval en beter voor het milieu. Zo kun je vanaf een bepaald aantal flessen een verzendlabel aanvragen bij BAIN waarmee je de flessen kosteloos kunt terugsturen naar de brouwerij en korting krijgt op je volgende bestelling. Je kunt er momenteel ook voor kiezen om de flessen in te leveren bij bepaalde verkooppunten, zoals Harvest Coffee Roasters en BOERgondisch in Rotterdam.
BAIN, Rotterdam
Smaken: Jasmine, Oolong, Ginger Beer, Coffee
Shop: BAIN is verkrijgbaar bij de volgende verkooppunten.
5. Cultcha Kombucha
“Kombucha is al zo’n 25 jaar op de markt en al ruim 10 jaar een begrip in de VS”, vertelt de New Yorkse Kelly Fagan, die voor de liefde naar Amsterdam verhuisde. “Toen ik in 2015 begon met het verkopen van mijn eigen kombucha, brouwde ik het drankje zelf al 7 jaar. Ik vond het bizar dat er op de Nederlandse markt nog geen kombucha merken te vinden waren.” In 2016 startte Kelly kombucha-brouwerij Cultcha Kombucha op. “Ik moet toegeven: de Nederlanders hebben het drankje snel opgepikt. Een paar jaar geleden had 1 op de 50 mensen die ik in Amsterdam tegenkwam ooit van kombucha gehoord, nu is het eerder 1 op 3.”
De meest geliefde smaak bij Cultcha is gember. “Vooral appel-gember vliegt als zoete broodjes over de toonbank. En onze authentieke Original is in trek bij puristen. Sommige Nederlanders vinden Cultcha soms een beetje funky in vergelijking met andere zoetere, met suiker verrijkte kombucha’s. Amerikanen zijn meer gewend aan de fermentatiesmaak van een authentieke kombucha. Het verwarmt altijd mijn hart wanneer ik een e-mail ontvang van een Amerikaan of Aussie, die me vertelt dat Cultcha het beste merk is dat ze ooit hebben geproefd, terwijl beide landen letterlijk honderden opties hebben.”
Cultcha Kombucha, Amsterdam
Smaken: Original, Apple Ginger, Coconut Water Limeleaf, Cherry Basil, Blood Orange Cayenne, Cold Brew Coffee Kombucha
Shop: Cultcha Kombucha is verkrijgbaar bij de volgende verkooppunten.
Heb je zin om zelf aan de slag te gaan met het fermenteren van kombucha?
Lees hoe je kombucha zelf maakt.
6. YAYA Kombucha
Ook Charlotte Krijger en Tom Vollebregt dragen maar al te graag bij aan het promoten van kombucha merken. Tom ontdekte het drankje toen hij voor zijn baan bij Adidas regelmatig naar California afreisde. “Iedereen dronk het daar en Tom nam het mee naar huis”, vertelt vriendin Charlotte Krijger. “Toen zijn we het zelf thuis gaan maken. In het begin vond ik het maar gek: de bijzondere geur en het was vrij moeilijk om het fermentatieproces onder controle te krijgen. Maar de eerste keer dat we de dop van onze eigengemaakte kombucha eraf draaide, met het geluid van de vrijkomende bubbels, was magisch.”
Het stel wilde naast hun eigen kombucha ook graag andere merken proeven, maar in Nederland was vrijwel niets te koop. “We zagen ruimte om onze visie op hoe het product moet smaken en eruit moet zien, zelf te realiseren.” In 2017 lanceerde het stel YAYA Kombucha. De brouwerij is gehuisvest in de Amsterdamse Houthavens, waar je ook rondleidingen en workshops kunt boeken. YAYA Kombucha is inmiddels uitgegroeid tot een authentiek gebrouwen, ongepasteuriseerd product, gemaakt met 100% biologische en echte ingrediënten zoals losse thee bladeren en koudgeperste sappen.
YAYA Kombucha, Amsterdam
Smaken: Original, Blueberry, Ginger, Hops, Pink Elderflower, Yuzu, seizoensgebonden kombucha’s en limited edition smaken
Shop: YAYA Kombucha is verkrijgbaar bij de volgende verkooppunten.
7. MANA Kombucha
Aan de Amerikaanse westkust vielen ook de broers Filip en Simon van Asch voor de charmes van gefermenteerde thee. Dit drankje moest naar Nederland! De broers voorzagen alleen één probleem: vanwege gist moet kombucha na het bottelen gekoeld vervoerd en opgeslagen worden. Er komt dus veel energie aan te pas nog voor dat een flesje de klant bereikt. De broers waren het erover eens dat het label ‘gezond’ niet alleen voor de consument moet gelden, maar ook voor de aarde.
Met de ambitie om een duurzaam en klimaatneutraal product te maken, gingen Filip en Simon in 2015 aan de slag om hun eigen Kombucha merk op de kaart te zeggen: MANA Kombucha. Het energieprobleem losten ze op: door de kombucha helemaal uit te laten gisten, tot alle suiker is omgezet, is continue koeling niet langer nodig. “Zonder de verstoring van suiker is kombucha bovendien aardser en uitgesprokener”, vertellen ze.
Sinds kort vervoeren de broers bestellingen in de binnenstad van Amsterdam met een elektrisch aangedreven boot om de lucht schoon te houden. “Ook werken we aan een visionair plan om gerecyclede kratjes te maken van uit de grachten opgevist plastic. Elke dag bubbelen er nieuwe ideeën omhoog, niet alleen om het beter te doen, maar vooral om het leuk te houden.”
MANA Kombucha, Amsterdam
Smaken: Lean Green, Lovely Lemon, Holy Ginger
Shop: MANA Kombucha is verkrijgbaar bij de volgende verkooppunten.
8. Aard’g
Een pareltje onder de kombucha merken is Aard’g, het geesteskind van Max Rood en Zeger Groot. De ene kwam tijdens een periode in Spanje, de ander in Portugal voor het eerst in aanraking met kombucha. Toen ze elkaar – beiden terug in Nederland – ontmoetten, bleek kombucha een succesvolle gemeenschappelijke factor te zijn.
Vanuit Alkmaar brouwen de jongens sinds 2018 suikervrije kombucha en kefir. “We gebruiken alleen rietsuiker om de fermentatie te starten, maar op het moment van bottelen is al die suiker omgezet in andere voedingsstoffen”, vertelt Max. “In het begin zijn mensen soms wel wat verbaasd, want écht suikervrije frisdrank hebben ze vaak nog nooit geprobeerd. Ze kennen vaak alleen de light- en zerovarianten uit de supermarkt. Maar daardoor hebben we veel trouwe fans, van gezondheidsfanaten tot diabetici en hippe Randstedelingen.”
Aard’g, Alkmaar
Smaken: Original, Bloem, Citroen, Gember Limonade, Water Kefir Original
Shop: in verschillende horecagelegenheden en te bestellen via hun webshop.
9. Butcha Drinks
Na het lanceren van het kombucha merk Amplify voor drankengigant Frucor Suntory in Australië, keerde Siewerd Nicolai terug naar Nederland om zijn thuisland te trakteren op gefermenteerde theedranken. In 2018 ontwikkelde hij samen met de chefs van Brandt & Levie Worstmakers Butcha: bijzondere ‘wild fermented’ dranken.
Inmiddels heeft Butcha 4 verschillende kombucha dranken. In elke drank is een derde, niet-gefermenteerde thee aanwezig om de oorsprong van de drank weer toe te voegen. Hoewel de dranken gemaakt zijn volgens kombucha-recept, hebben de mannen Butcha als wild fermentated drinks in de markt gezet. “Zo houden we de optie open om in de toekomst met andere fermentatietechnieken te experimenteren, zoals kefir, jun en kevas. We willen ons blijven vernieuwen en maken daarom elke twee weken een kleine batch waarin we nieuwe ingrediënten testen. Zo blijven we constant creatief naar onze smaken kijken.”
Butcha, Amsterdam
Smaken: Ginger & Lime Leaf, Blood Orange & Bergamot, Hop & Grapefruit, Raspberry & Magnolia
Shop: Butch is verkrijgbaar bij de volgende verkooppunten of online.
10. Mister Kombucha
“De allereerste batches die ik maakte kon eigenlijk niemand verdragen”, lacht Wesley Kassels, eigenaar van Mister Kombucha. “Het was toen veel te zuur en de geur was eigenlijk niet te doen. Gelukkig weten we nu hoe we de gisten blij moeten houden.” Dat betekent bij Mister Kombucha onder andere door muziek op te zetten.
Wesley maakte zijn eerste kombuchas op een zolderkamer. “Ik was op dat moment net een terug van een wereldreis. In Australië kwam ik voor het eerst in aanraking met kombucha en ik vond het direct een interessant product.” Na 3 tot 4 maanden oefenen en ploeteren op de zolderkamer, waar de temperatuur wel eens tot 27°C steeg, verkocht Wesley zijn eerste flesje. Inmiddels zijn er meer dan 35.000 flesjes verkocht in Nederland en net daarbuiten.
Mister Kombucha onderscheidt zich door geen gebruik te maken van thee, maar van verschillende kruiden zoals yerba mate en lokale brandnetel en hennepbladeren. Wesley: “Waarom thee uit China of India gebruiken als het ook met lokale producten kan? Bovendien zitten in yerba mate en brandnetel heel veel voedingsstoffen.”
Mister Kombucha, Rotterdam
Smaken: Ginger & Lemon, Herbal Infusion
Shop: de verkooppunten van Mister Kombucha zijn te vinden op hun website.
Heb je zin om zelf aan de slag te gaan met het fermenteren van kombucha? Lees hoe je kombucha zelf maakt.
