Zeven machines, drie koffies, één proefpanel; maandag 22 mei was het zover. Naar aanleiding van het artikel over Batch Brew in KTC #22 nodigden koffieTcacao geïnteresseerden uit om een middag koffie te komen proeven tijdens de Batch Brew Koffietest.
Samen met de ITC Academy stellen we zeven Batch Brew machines op, terwijl Stielman Koffiebranders uit Rotterdam zorgt voor drie uiteenlopende koffies. Het doel van de Batch Brew Koffietest is niet zozeer de beste machine aanwijzen, maar meer inzicht krijgen in de onderlinge verschillen in functie en smaak. Om dit zo goed mogelijk te bereiken zetten we in drie rondes op elke machine dezelfde koffie volgens de receptuur van de fabrikant (met betrekking tot maling en verhouding koffie en water). Op de machines waar een programma kan worden ingesteld, gebruiken we alle drie de keren hetzelfde programma om de koffies zo goed mogelijk te kunnen vergelijken. Naast officiële cuppingformulieren vragen we de deelnemers hun bevindingen zonder nuance op post-its te schrijven en bij de desbetreffende machine te plakken. De deelnemers krijgen pas na het noteren van hun proefnotities te horen welke koffie ze gedronken hebben.
Batch Brew Koffietest machines
- Technivorm Moccamaster
- Espressions Junior
- Technivorm Thermoserve
- 3temp hipster UC
- Bravilor Aurora Single High
- Bunn wave Speciality
- Bunn ICBA
Meer weten over deze machines?
Lees ons artikel ‘van bakbeest naar batch brew’
De koffies voor deze Batch Brew Koffietest
- Karmijn (Colombia); met tonen van noten en chocolade en een lichte fruitigheid heeft deze koffie net wat meer diepgang en smaak als filterkoffie dan als espresso
- Oker (Ethiopië); de ongewassen variant is extreem fris, heerlijk zacht. Een uitgesproken koffie voor de uitgesproken liefhebber
- Jade (Rwanda); een wat notige smaak met een fruitige afdronk
TDS meting
Naast proeven is het natuurlijk ook interessant te weten wat de TDS is van elke koffie uit elke machine. Zet deze naast elkaar en het geeft een aardig beeld van de consistentie van de machine. Ook laat het zien welke machine de meeste deeltjes in de koffie laat en bij welke machine er meer deeltjes in de filter achterblijven.
Van onder naar boven staan hier de machines en van links naar rechts de koffies in de juiste volgorde met hieronder de TDS’s waardes. Zo is bijvoorbeeld te zien dat de kleine Bunn (6) de meest stabiele TDS heeft gedurende de drie tests. Of dat de 3temp gemiddeld de hoogste TDS haalt.
De machines genummerd van 1 tot en met 7 met hierachter de betreffende smaaknotities:
- Technivorm Moccamaster: heet, clean, vol, noten chocola / heet, doorsnee, stevig / vol & creamy maar niet zo smaakvol, weinig zoetheid / zacht, vol, heet, rond, filmend, sinaasappel, choco, zoet, fris
- Espressions Junior: bitter, heet, droog / niet lekker, weëig, lichte chocola, minst fruitig / bitter, tabak, over-extractie
- Technivorm Thermoserve: nootachtig, donkere chocolade / fruit, chocola, noten / chocolae & gedroogd fruit, medium body, niet slecht, niet fantastisch / minder zoet, heet
- 3temp hipster UC: fruitig, zoet / meest fruitig / fijn mondgevoel, gebrek aan palet / hoge aciditeit, medium body, clean fris, zoet
- Bravilor Aurora Single High: bitter, volle body, zoetheid / bitters / te bitter, vlakt de smaak af
- Bunn wave Speciality: opvallend fruitig vergeleken met de anderen, haast tegen het zuur aan / juicy, dunnetjes, prettig maar niet spetterend / heet, caramel, zoet, teveel water ‘flabby’
- Bunn ICBA: choco nasmaak maar verdwijnt wel snel, mooie balans / korte nasmaak, aromatisch / zoet, zacht
De machines genummerd van 1 tot en met 7 met hierachter de betreffende smaaknotities:
- Technivorm Moccamaster: mooi, algemeen / super chocolade / slap in smaak
- Espressions Junior: heet, zwak in smaak / taai / zacht, fluweel, als een van de weinigen niet droog
- Technivorm Thermoserve: bitterder / droog / een beetje medium / medium body
- 3temp hipster UC: lekker, zachte fijne nasmaak / vol, zoet, romig, toch zacht / zoet, rond, dun
- Bravilor Aurora Single High: dun, bitter / vlak / volheid en zoetheid valt weg / zacht, tikkie zuur, fruitige nasmaak, niet fantastisch / dun, bitter
- Bunn wave Speciality: zacht en snel weg / subtiel, floraal aroma, mooie nasmaak & balans / rare bijsmaak
- Bunn ICBA: klassiek / bitter, dunnetjes, wel gelaagd, peachy, fermenty / zoet & snel weg / droge nasmaak, niet zo boem
De machines genummerd van 1 tot en met 7 met hierachter de betreffende smaaknotities:
- Technivorm Moccamaster: noten, vlakke nasmaak / volzoet, rubber / notig, eenvoudig, toegankelijk, lekker makkelijk / heet, mooie koffie, vol van smaak
- Espressions Junior: droog / heet, geen complexiteit / amandel essence
- Technivorm Thermoserve: lekker, niet bijzonder / heet, te weinig complexiteit, lekker / niet in balans, scherp / hoge aciditeit
- 3temp hipster UC: mooi, fruitig, grapefruit, notig / vol, balans fruit, lekker / complex / zoet, groene aroma’s, beetje droog, amandel essence
- Bravilor Aurora Single High: potgrond, niet in balans, bittertje / bijtende aciditeit in de nasmaak, uit balans / dun ‘flabby’, vlezig
- Bunn wave Speciality: zacht, fluweel, peachy / balans, mooi, fruit, zacht / super aroma’s maar ook weer heel snel weg, medium aciditeit, pindavliesjes
- Bunn ICBA: vol & zacht / vol, uitgesproken / superzoet, beetje groen, zacht
Conclusie
Over het algemeen valt op dat de koffies uit de grotere batch brewers als milder met meer aciditeit worden getypeerd en de koffies uit de kleinere batch brewers als sterker en met iets meer bitters. Maar wat vooral duidelijk is is dat smaken enorm verschillen. Waar de ene proever een machine met een bepaalde koffie heerlijk vindt, moet de andere proever hier helemaal niks van hebben. Concluderend kunnen we zeggen dat er twee machines constant uitspringen. Bij de helft van het proefpanel is dat de Technivorm Moccamaster en bij de andere helft de Bunn wave specialty. Hierbij geeft de Technivorm Moccamaster een wat meer klassieke stevige koffiesmaak en de Bunn juist een wat meer verfijnde zachte smaak. Vanzelfsprekend kan er met de meeste machines nog veel meer afgesteld worden op de specifieke koffie waardoor weer andere resultaten behaald kunnen worden.
Dus sta je op het punt een batch brewer aan te schaffen, bekijk dan eerst je behoefte qua volume en ga dan vooral proeven en testen. Hiervoor kan je natuurlijk bij andere horecazaken langsgaan, maar ook zeker contact opnemen met de fabrikanten en distributeurs.
Tekst Marc Kluijver Fotografie Keri mol
