Of je nu een fervent specialty coffee-drinker bent of een ‘gewone’ koffieleut: iedereen staat weleens twijfelend voor het koffieschap in de supermarkt. De schappen worden steeds voller, de keuze steeds moeilijker. Een vrij nieuwe trend is het aanbod van ‘single origins’ in de supermarkt. Hoe smaakt deze koffie afkomstig uit één land, regio of zelfs plantage uit de supermarkt? Ons testpanel, bestaande uit experts en ktc-lezers, bezocht de ITC-academy, op zoek naar de beste koffiebonen in de supermarkt.
De trend die single origin koffie heet
Volgens Joost Pollmann, manager Coffee Blends bij Ahold Coffee Company is het aanbod in de supermarkt afgelopen twintig jaar drie tot vier keer zo groot geworden. Naast Douwe Egberts roodmerk, de ruggengraat van supermarkt koffie, staan nu ook koffiepads, koffiepads en zakken met koffiebonen. De laatste tijd valt vooral een groei in het aanbod van single origin-koffies op, voor zowel filterkoffie als espresso.
Volgens Joost wordt deze trend vooral veroorzaakt door de groeiende belangstelling voor exotische landen. “Mensen reizen vaker en weten meer over de landen waar koffie vandaan komt. Dat uit zich ook in een belangstelling voor exotische smaken.” Richard Schukkink, eigenaar van de International Tea & Coffee (ITC) Academy, ziet de trend van single origins in de schappen vanuit de specialty coffee-hoek komen: “Er is sprake van een grassroots-beweging. De kleine branderijen duwen van onderaf tegen de commerciële markt. Die voelen zich genoodzaakt mee te gaan met de trends in de koffiewereld.”
Het aanbieden van single origin in de supermarkt is wel een gewaagde keuze voor koffiemerken, vindt Richard, “want D.E. roodmerk is nog steeds het referentiekader van de gemiddelde Nederlander. Om single origin toegankelijk te maken voor dat publiek wordt koffie daarom vaak donker gebrand om de zuren uit de koffie te halen. Het nadeel daarvan is dat de origine daarmee vrij onherkenbaar wordt.”
Joost Pollmann, die met Aholds eigen koffiemerk Perla als één van de eerste single origin-koffie in de schappen bracht, geeft toe dat single origin een gewaagde keuze is: “Single origin-koffie heeft een uitgesproken smaak: het is geen koffie waarvan je vijf koppen achterover slaat. Toch willen wij deze keuze bieden aan de consument. En gelukkig zien we dat de vraag ernaar steeds groter wordt.”
Op de testbank
Een interessante trend dus: single origin-koffie in de schappen van de supermarkt. Hoe lekker is deze supermarktkoffie? En wat zijn de beste koffiebonen? Om dat te testen, halen we alle single origins die we in de supermarkt kunnen vinden in huis. Van één merk selecteren we maximaal twee koffies en dat resulteert in negen koffies met acht origines: een Colombia en een Kenia van Perla, een Ethiopië en een Brazilië van illy, een Colombia en een Costa Rica van Medellin Secret, een Colombia en een Brazilië van La Place en een Peru van Australian.
Het testpanel
Omdat supermarktkoffie een breed publiek aanspreekt, is ons testpanel zo gevarieerd mogelijk. Naast experts vragen wij ook KTC-lezers om mee te doen aan de test en te bepalen wat de beste koffiebonen zijn.
Experts
Onze experts zijn Liesbeth Sleijster, Niels te Vaanhold en Marc Kluijver. Liesbeth is voormalig baristakampioen en eigenaar van Butterfly Coffee. Ze geeft trainingen en advies over alles wat met koffie te maken heeft. Niels te Vaanhold is Nederlands kampioen Cup Tasters 2018 en werd in hetzelfde jaar tweede op de wereldkampioenschap in Brazilië. Marc is uitgever van koffieTcacao en heeft door de jaren heen heel wat koffies geproefd.
Liefhebbers
De KTC-lezers in het panel zijn koffieliefhebbers Linda Veening, Tom van Roon, Auke Baas en Guus Klomp. Linda houdt van Starbucks en zet thuis koffie met Nespresso, Tom drinkt graag koffie in een specialty coffee-bar maar zet thuis meestal Lavazza koffie met een Jura volautomaat, Auke heeft sinds een jaar een halfautomaat espressomachine thuis staan en experimenteert steeds meer met specialty coffee en Guus drinkt steevast (veel) Douwe Egberts.
We beseffen dat het testpanel te klein is om algemeen geldende uitspraken te doen over de geteste koffies en willen benadrukken dat de resultaten subjectief zijn. De test geeft enkel de bevindingen van het geselecteerde testpanel weer, met als doel een leuk overzicht van het aanbod van single origin supermarktkoffie te geven.
Resultaten
De uitslagen van de experts en de liefhebbers liggen ver uit elkaar. Daarom hebben we de resultaten per groep bekeken. De overduidelijke nummer één van de experts eindigt bij de liefhebbers juist onderaan de lijst. Daarbij liggen de experts erg met elkaar op één lijn, terwijl de liefhebbers onderling erg van mening verschillen. Dat heeft ervoor gezorgd dat de liefhebbers gemiddeld genomen lagere scores geven aan de koffie. Het is dus duidelijk dat het smaakpalet van de experts anders is dan dat van de liefhebbers.
Top 3 beste koffiebonen voor de specialty coffee-drinker
Prijs per 500 gram: €16.98
Espresso/filter: espresso
Smaaktonen volgens verpakking: bloemige tonen
Experts geven een 8.8: “Dat je dit in de supermarkt kunt krijgen had ik niet verwacht”, zegt Liesbeth. “De koffie is niet bitter en wel complex. Ik proef tonen van bes, braam en citrus.” Ook voor Niels is deze illy de duidelijke nummer één: “De koffie is zoet, fris en een tikje scherp.” Marc vindt dat de koffie een volle, zoete en fruitige smaak heeft “met een prettige bitter en een heerlijk zuurtje.”
Bestellen: o.a. Albert Heijn
Prijs per 500 gram: €7.99
Espresso/filter: espresso
Smaaktonen volgens verpakking: –
Experts geven een 8.5: Niels: “Na de Ethiopië vind ik deze de beste. Hij is vol in smaak en kruidig, maar wel een klein beetje scherp.” Liesbeth: “Ik vind hem best wel zoet en door de zuren is hij best in balans met de bitters. Hij is niet clean, maar heeft wel heel veel smaak.” Ook Marc is te spreken over de koffie: “Lekkere koffie, maar wel een vrij bittere afdronk.”
Bestellen: o.a. Albert Heijn
Prijs per 500 gram: €6.99
Espresso/filter: lungo + espresso
Smaaktonen volgens verpakking: Kruidig en tonen van citrus
Experts geven een 8.3: Niels: “Ik vind hem best wel goed. Ondanks dat hij donker is en veel zuren heeft, blijft het zoet redelijk overeind.” Ook Liesbeth vind deze koffie iets te donker en door te veel bitter in de nasmaak niet in balans. “Maar verder is de koffie wel zoet en dik. Zuur en zoet gaan goed samen.”
Bestellen: Jumbo
Altijd op de hoogte zijn van de laatste koffietrends? Neem een abonnement op koffieTcacao magazine en het nieuws valt vanzelf elk kwartaal op jouw deurmat.
Top 3 beste koffiebonen voor de supermarkt koffiedrinker
Prijs per 500 gram: €7.99
Espresso/filter: espresso
Smaaktonen volgens verpakking: –
Liefhebbers geven een 7.6: Het is de favoriet van Tom: “Ik vind dit voor een supermarktkoffie erg goed. Ik vind het een volle, rijke koffie met body.” Linda vindt hem niet zuur, maar wel fris. Toch is het niet de favoriet van iedereen. Guus en Auke vinden dat de koffie vooral erg bitter is en een vieze nasmaak heeft.
Experts geven een 8.5: Niels: “Hij is vol in smaak en kruidig, maar wel een klein beetje scherp.” Liesbeth: “Ik vind hem best wel zoet en door de zuren is hij best in balans met de bitters. Hij is niet clean, maar heeft wel heel veel smaak.” Ook Marc is te spreken over de koffie: “Lekkere koffie, maar wel een vrij bittere afdronk.”
Bestellen: o.a. Albert Heijn
Prijs per 500 gram: €7.29
Espresso/filter: filter
Smaaktonen op de verpakking: Tonen van donker fruit
Liefhebbers geven een 7.4: Auke: “Zacht en in balans”. Tom vertaalt dat echter in “mainstream”.
Experts geven een 6.3: Zoet en kruidig, niet fruitig.
Bestellen: Albert Heijn
Prijs per 500 gram: €13.34
Espresso/filter: espresso
Smaaktonen op de verpakking: Melkig en kruidig met tonen van citrus en chocolade
Liefhebbers geven een 6.7: De Medellin Secret Colombia wint met slechts 0,1 verschil van de La Place Mexico. Guus bestempelt de nummer drie als heel fruitig. Linda en Tom zijn het ermee eens dat de koffie lekkerder is dan eerder geproefde koffies, maar vinden de nasmaak niet zo lekker.
Experts geven een 6.9: Niels: “De smaak is heel vlak.” Marc: “Je proeft veel bitters. Toen hij kouder werd, vond ik hem iets beter.”
Bestellen: Sligro
Conclusie beste koffiebonen
Als we de lijstjes van de liefhebbers en de experts naast elkaar leggen, is er duidelijk een groot verschil. Alleen de Peru van Australian wordt redelijk hetzelfde beoordeeld. Als we de beoordeling van de experts en de liefhebbers samenvoegen, is de Peru van Australian de grote winnaar van de test.
Bij de andere koffies liggen de meningen erg ver uit elkaar. Vooral het verschil bij de beoordeling van de Ethiopië van illy is interessant. Waar de experts de fruitige zuren waarderen, moeten de liefhebbers hier niks van hebben. Zij kiezen juist voor minder complexe koffies, zoals de Colombia’s van Perla en Medellin Secret: de nummers twee en drie. De experts bestempelen deze koffies juist als “vlak, nietszeggend en in between”.
De Ethiopië is daarom een leuke en verrassende tip voor mensen die gewend zijn aan specialty coffee. Maar deze koffie blijkt een gewaagde keuze voor de gemiddelde supermarkt-koffiedrinker.
Ben je nog niet zo ervaren met complexere specialty coffee, maar wel benieuwd naar single origin koffie? Dan raden we de Peru van Australian aan. Deze werd het beste door de liefhebbers beoordeeld en ook de experts zijn over de koffie te spreken.
