Oolong werd in China ruim 1000 jaar geleden gebruikt bij ceremoniële keizerlijke aangelegenheden. Hoewel de thee lange tijd in het westen onbekend en onbemind was, is oolong inmiddels enorm populair.
De legende gaat dat er in een verwaarloosde tempel midden in de Chinese stad Anxi een ijzeren beeld stond van de Godin van het Medeleven: Guanyin. Een arme boer, Meneer Wei, kwam iedere dag op weg naar zijn theetuinen langs de tempel. Hij zag de staat van de tempel verslechteren en wilde daar graag iets aan doen. Maar omdat hij arm was en niet in staat de tempel op te knappen, besloot hij iets te doen wat wel binnen zijn bereik lag.
Maandenlang veegde Meneer Wei de tempel schoon en stak hij wierook aan als offer aan Guanyin. Op een nacht verscheen Guanyin in zijn droom, waarbij ze hem vertelde dat er een schat op hem wachtte in de grot achter de tempel, die hij met anderen moest delen. In de grot vond de boer een jonge theeplant.
Hij plantte ‘m in zijn theetuin en zorgde ervoor tot de struik de beste thee af gaf. Hij gaf plantjes aan al zijn buren en begon de thee te verkopen onder de naam Tie Guan Yin, ijzeren godin van genade. De welvaart in het dorp groeide snel en de tempel werd geheel gerenoveerd.
Tie Guan Yin Oolong
In Anxi is thee enorm belangrijk voor de plaatselijke economie. Als je de stad binnenrijdt, zie je overal mensen zitten met hun handen in de thee, om de steeltjes van de tot balletjes gedraaide theebladeren te verwijderen. Een enorm arbeidsintensieve klus waarbij jong en oud, man en vrouw ingezet wordt.
Dit gebeurt niet in grote fabrieken, maar gewoon buiten op straat voor deuren en winkels. En niet alleen theewinkels, maar ook winkels die mobiele telefoons of sanitair verkopen. De steeltjes worden overigens niet weggegooid, maar verkocht aan restaurants in de buurt, die er thee van zetten voor hun gasten. In China is het gebruikelijk dat je gratis thee krijgt bij een maaltijd.
Traditionele Chinese zetmethode
Het zetten van thee begint in China altijd op dezelfde manier: het voorverwarmen en schoonspoelen van de kopjes, daarna water op de theebladeren gieten, even laten staan en vervolgens het theewater weggieten. Dit noemt men het wassen van de thee.
In China slaat men deze stap nooit over. De reden is dat de theeblaadjes na het plukken op de grond worden gelegd om wat in te drogen. Dit kan ieder hard oppervlak zijn, van een pleintje in het park tot zelfs de woonkamer bij slecht weer. Het is dan niet ondenkbaar dat er een kip of kat over de thee loopt.
Na het wassen van de thee wordt er opnieuw water op de thee geschonken en al na een paar seconden wordt de oolong thee in kleine kopjes geschonken. Deze traditionele Chinese methode van veel thee met een hele korte trektijd zorgt voor een prachtige zoete en milde smaak. De blaadjes worden na het zetten niet weggegooid, maar wel tot tien keer opnieuw opgegoten.
Da Hong Pao Oolong
In het noorden van de Chinese provincie Fujian ligt Wuyishan. Een streek in de Wuyi Mountains op een klein uur vliegen van Xiamen. Wuyishan is de bakermat van een andere beroemde oolong thee, da hong pao. Deze thee dankt zijn kenmerkende smaak aan de bijzondere plaats waar zij groeit tussen enorme rotsformaties. Mineralen in de grond geven deze thee een uitgebalanceerde zoete, licht geroosterde smaak met tonen van zoethout, noten en honing.
Van de oorspronkelijke da hong pao-struiken zijn er overigens nog maar drie over en hier worden de laatste jaren geen blaadjes van geplukt. In 1982 stuurde Beijing het leger naar Wuyishan om deze drie struiken te beschermen. Tegenwoordig zijn ze verzekerd voor 1 miljard Yuan, omgerekend meer dan 12 miljoen euro.
Verwerking van oolong
Er bestaan 6 klassen of soorten thee: wit, geel, groen, oolong, zwart en postgefermenteerde thee. Ze stammen allemaal af van de blaadjes van de theeplant Camellia sinensis, maar de manier van verwerking maakt het verschil.
De verwerking van oolong thee heeft in vergelijking met andere theesoorten de meeste stappen. Na het plukken worden de theebladeren in enorme zakken en manden uit de bergen naar de fabrieken gedragen. In de fabriek laat men het blad eerst wat indrogen en slap worden door het over de grond uit te spreiden.
Vervolgens gaat het in grote ronddraaiende trommels om de buitenkant van het blad te kneuzen. Hierdoor komt er zuurstof bij de balderen en begint de thee te oxideren. Om dit proces halverwege te stoppen en daarmee de fruitigheid te behouden, gaan de bladeren een hete oven in.
Na het rollen van het blad om de sappen, die thee haar smaak geven naar buiten te halen, wordt de thee gedroogd. Ten slotte wordt oolong thee geroosterd. Hiervoor zijn er drie gradaties: light, medium of heavy roasted.
