Je hebt je in een koffiewinkel vast weleens staan vergapen aan al die mooie, maar ook peperdure koffiespullen. Prachtige spullen die hun geld dubbel en dwars waard zijn, maar heb je ze ook echt nodig? het antwoord is simpel: absoluut niet. Belangrijker is dat je de beperkingen van goedkopere spullen kent en weet hoe je ze kunt omzeilen.
Dit is wat je minimaal nodig hebt om een goede filterkoffie te zetten:
- water filterhouder
- filterzakjes
- ketel
- weegschaal
- koffiemolen
- waterkoker
- thermometer
- kannetje
- koffie
1. Water
Goed voor bijna 99 procent van de inhoud van je kop en daarom uiterst belangrijk. Met name de hoeveelheid kalk in het water beïnvloedt de smaak van je koffie. Voor perfectie is het belangrijk dat het water precies de juiste hardheid heeft. Voor de meeste koffies is dit ongeveer 150 parts per million (ppm). Desondanks kun je met Nederlands en Belgisch leidingwater uit elke regio prima uit de voeten. En als je water echt te veel kalk bevat, kun je het altijd eerst door een waterfilterkan laten lopen.
2. Filterhouder
Er zijn prima alternatieven voor die dure houders. Loop een gemiddelde kampeerwinkel binnen en je hebt voor nog geen euro een prima exemplaar. Is zo’n filterdrager net zo goed? Nee. Ze hebben over het algemeen minder ribbels in de zijwanden en ook de gaatjes onderin de drager zijn erg klein, waardoor water en koffie te lang met elkaar in contact blijven. De oplossing? Simpel! Boor het gat in de bodem wat op, wat probleemloos gaat bij een kunststoffilter, en maal je koffie iets grover. Waarom grover? Door de stukjes gemalen koffie groter te maken kan het water er sneller doorheen lopen, waardoor het minder kans krijgt om de bitters op te nemen.
3. Filterzakjes
Duurdere filterzakjes zijn vaak een stuk sterker dan goedkopere varianten. In regel scheuren de goedkopere filterzakjes sneller, waardoor prut in je versgezette koffie terecht komt. Door voorzichtig te werk te gaan, valt dit prima te voorkomen. Daarnaast zijn er duurdere filters die minder papieraroma’s overdragen. De basisfilters van Albert Heijn kosten nog geen 50 cent per honderd stuks. Eerst even spoelen met kokend water en je bent de papieraroma’s kwijt. Zo komt die pure koffiesmaak ook in de kop terecht.
4. Ketel
Om het water evenredig over de koffie te verdelen en doseren, is een ketel waarmee je goed kunt schenken erg handig. Met een beetje oefening kun je met een ketel van nog geen 10 euro ook prima opschenken. Ooit aan een rvs gieter of oliekannetje gedacht? Die hebben een prima schenktuit. Komt het water er bij het filterkoffie zetten toch nog te snel uit, rem dan met een stukje aluminiumfolie de waterstroom wat af.
5. Weegschaal
De weegschaal in je keukenkast voldoet waarschijnlijk prima. Belangrijk is dat hij op hele grammen nauwkeurig weegt. Een nieuwe koop je al voor 8 euro. Let er bij de aanschaf wel op dat hij niet binnen een aantal seconden op de spaarstand gaat. Superfrustrerend wanneer je tijdens het zetten naar een leeg scherm staat te kijken en geen idee hebt hoeveel water er nog op je koffie moet.
6. Koffiemolen
De koffiemolen is misschien wel het belangrijkste deel van je uitrusting voor filterkoffie zetten. Waar moet je op letten? Wat is geschikt, wat misschien minder? De kleine molen met ronddraaiende mesjes op het aanrecht van je oma of opa is duidelijk minder geschikt, omdat de maalfijnheid erg lastig te bepalen is. Juist de grootte van de koffiedelen is zo belangrijk voor het bepalen van de smaak. Zo geven grote deeltjes een mooi heldere, frisse smaak maar weinig volheid, terwijl kleine deeltjes veel volheid geven maar ook veel bitters, waardoor die heldere tonen niet naar voren komen. Op websites als Marktplaats vind je gemiddeld tachtig geschikte molens. Wanneer je een beetje zoekt, heb je voor 10 euro al een prachtig exemplaar. Waar moet je bij zo’n handmolen op letten? Over het algemeen hebben oude molens conische ofwel kegelvormige maalschijven. Onder de hendel waarmee je maalt, zit vaak een draaiknop waardoor je de schijfjes dichter naar elkaar toe of juist verder uit elkaar draait. Hiermee kun je de grootte van de stukjes bepalen. Te bitter? Draai ze iets verder uit elkaar. Te fruitig? Draai ze juist wat dichter naar elkaar toe. Veel oude molens hebben last van roestvorming op de maalschijven. Dat los je op door een handje ongekookte rijst door de molen te malen.
7. Waterkoker of thermometer
Er zijn prachtige waterkokers waarbij je de temperatuur van het water tot op de graad nauwkeurig in kan stellen. Superhandig, maar onnodig. Gewoon je keteltje op het vuur zetten. Wanneer het water kookt, haal je hem van het vuur. Steek een eenvoudige waterthermometer van nog geen 3 euro in het water en wacht tot het een temperatuur van ongeveer 92 graden celcius bereikt heeft. Vind je de koffie te bitter? Laat dan de temperatuur nog iets verder zakken. Mis je aroma’s? Probeer het eens met water van 96 graden.
8. Kannetje
Je zult de koffie ergens in op moeten vangen. Belangrijk is dat het kannetje tegen hoge temperaturen kan en geurloos is. Ik weet bijna zeker dat er wel iets in je keukenkastje staat dat aan deze voorwaarden voldoet!
9. Koffie
Wanneer je een eenvoudig rekensommetje maakt, zie je dat je voor ongeveer 30 euro alles in huis hebt voor het zetten van filterkoffie. Besparen op spullen is goed. Besparen op koffie is nooit een goed idee. Wat is nu de lekkerste koffie? Onmogelijk om dit voor je te bepalen. Koop verse single origin koffies die in het seizoen zijn, proef en experimenteer.
LEES MEER
#hoedan: ontwikkel ik mijn smaakpapillen?
#hoedan: thee zetten als een professional
